منظور از خودروی کانسپت چیست؟
اشتراک گذاری:
اگر اهل دنبال کردن اخبار دنیای خودرو باشید، حتماً با مدل‌هایی روبه‌رو شده‌اید که ظاهری کاملاً متفاوت و آینده‌نگر دارند؛ خودروهایی که انگار از دل فیلم‌های علمی‌تخیلی بیرون آمده‌اند. این خودروها اغلب عنوان «خودروی کانسپت» را یدک می‌کشند. اما واقعاً منظور از خودرو کانسپت چیست؟ آیا قرار است روزی در خیابان‌ها ببینیمشان یا فقط برای نمایشگاه‌ها ساخته شده‌اند؟ در این مقاله دقیقاً به این سؤال پاسخ می‌دهیم و شما را با فلسفه، کاربرد و تأثیر این مدل‌های مفهومی بر صنعت خودرو آشنا می‌کنیم.
تا انتها با مجله لوکانو همراه باشید
خودروی کانسپت چیست؟
خودروی کانسپت یا خودروی مفهومی در واقع نمونه‌ای آزمایشی و نمایشی است که خودروسازان آن را برای به تصویر کشیدن ایده‌ها، نوآوری‌ها و زبان طراحی آینده خود تولید می‌کنند. برخلاف خودروهای تولید انبوه، هدف اصلی این مدل‌ها فروش نیست، بلکه معرفی فناوری‌های نوین، جلب توجه رسانه‌ها و سنجش بازخورد عمومی است. این مدل‌ها اغلب تنها یک نسخه دارند و در نمایشگاه‌هایی مثل ژنو، دیترویت یا توکیو رونمایی می‌شوند.
تاریخچه خودروی کانسپت
تاریخچه خودروهای مفهومی به سال ۱۹۳۸ برمی‌گردد، زمانی که شرکت بیوک اولین مدل مفهومی خود را با نام Y-Job معرفی کرد. این خودرو ویژگی‌های نوآورانه‌ای مانند چراغ‌های پنهان و سقف برقی داشت. از آن زمان تا امروز، خودروهای کانسپت به ابزاری برای نمایش نوآوری‌ها و آینده‌نگری خودروسازان تبدیل شده‌اند و نقش مهمی در پیش‌بینی تکنولوژی‌های آینده ایفا می‌کنند.
چرا شرکت‌ها خودروهای کانسپت می‌سازند؟
هدف از ساخت خودروی مفهومی فقط جلب توجه نیست. برندهایی مانند تویوتا، مرسدس بنز، آئودی و ب‌ام‌و از این مدل‌ها برای تحقق چند هدف مهم استفاده می‌کنند که برخی از آنها را در ادامه گفتهایم:
- نمایش زبان طراحی آینده برند
- آزمایش فناوری‌هایی که هنوز تجاری نشده‌اند
- دریافت بازخورد از رسانه‌ها و مشتریان
- کاهش ریسک شکست در تولید انبوه
- برندسازی و نمایش توان مهندسی
برای مثال، مرسدس بنز با معرفی مدل ویژن AVTR، فناوری‌های الهام‌گرفته از فیلم آواتار را به نمایش گذاشت تا تعهد خود به طراحی پایدار و هوش مصنوعی را ثابت کند.
تفاوت خودروهای کانسپت با پروتوتایپ
یکی از اشتباه‌های رایج این است که خودروی مفهومی را با نمونه‌های آزمایشی یا همان پروتوتایپ‌ها یکی بدانیم. در حالیکه تفاوت این دو مدل خودرو در اهداف، طراحی و سرنوشت نهایی آن‌هاست. کانسپت‌ها ویترین ایده‌ها هستند، آینده‌نگر و گاه قابلیت حرکت واقعی ندارند. اما پروتوتایپ‌ها به نسخه نهایی خودرو نزدیک‌اند و برای تست‌های جاده‌ای و تولید انبوه طراحی می‌شوند. برای مثال، لکسوس LC500 در ابتدا یک مدل مفهومی با نام LF-LC بود که بعدها با تغییراتی به تولید رسید.
طراحی ظاهری و کابین خودروهای مفهومی
یکی از ویژگی‌های اصلی خودروهای مفهومی، طراحی بیرونی خیره‌کننده آن‌هاست. همه‌چیز در این خودروها از درب‌های عمودی و حذف آینه‌های جانبی گرفته تا استفاده از خطوط بدنه سیال و نورپردازی‌های LED هوشمند، به‌گونه‌ای طراحی شده که آینده را به تصویر بکشد.
در داخل کابین نیز با فضایی دیجیتال و مینیمالیستی روبه‌رو می‌شویم. داشبوردهای بدون دکمه، نمایشگرهای بزرگ، کنترل‌های لمسی و فرمان‌هایی با طراحی غیرمتعارف، بخشی از استاندارد این مدل‌هاست. پژو اینسپشن یکی از مثال‌های جالب در این زمینه است که فرمان سنتی را حذف و کنترل مرکزی دیجیتال را جایگزین آن کرد.
فناوری‌هایی که در خودروهای کانسپت آزمایش می‌شوند
خودروی مفهومی معمولاً اولین جایی است که نوآوری‌های فنی در آن امتحان می‌شوند. این نوآوری‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- پیشرانه‌های تمام الکتریکی یا هیدروژنی
- سیستم‌های رانندگی خودران سطح ۳ یا ۴
- بدنه با متریال سبک و بازیافتی مانند فیبرکربن
- اتصال کامل خودرو به اپلیکیشن‌ها و اینترنت اشیا
تویوتا LQ با سیستم هوش مصنوعی Yui نمونه‌ای از خودرویی است که می‌تواند احساسات راننده را تشخیص دهد و تجربه‌ای شخصی‌سازی‌شده ارائه دهد.
چه زمانی یک خودرو کانسپت به مرحله تولید می‌رسد؟
بسیاری از کانسپت‌ها هرگز وارد مرحله تولید نمی‌شوند. اما گاهی اوقات، اگر بازخورد عمومی مثبت باشد، خودروساز تصمیم می‌گیرد نسخه‌ای ساده‌تر و قابل تولید از آن را به بازار عرضه کند. در مسیر تبدیل یک کانسپت به خودروی واقعی، اغلب تغییراتی در متریال، طراحی، امکانات ایمنی و قابلیت‌های فنی ایجاد می‌شود تا استانداردهای تولید انبوه را برآورده کند. در ادامه برخی نمونه‌هایی که این مسیر را با موفقیت طی کردهاند آوردهایم:
- ب‌ام‌و i8 که ابتدا یک خودرو مفهومی بود
- کیا EV6 که از دل یک کانسپت آینده‌نگر بیرون آمد
- موستانگ نسل ششم که طراحی آن برگرفته از کانسپت جیوجیارو بود
خودروهای کانسپت معروف که الهام‌بخش شدند
برخی از خودروهای مفهومی با اینکه هرگز تولید نشدند، ولی تأثیر عمیقی در طراحی‌های بعدی گذاشتند. از جمله نمونه‌های زیر:
- رنو ترزور با طراحی کابینی که از جلو به صورت کامل باز می‌شد
- آئودی اسکای‌سفر که قابلیت تغییر طول خودرو با یک دکمه را داشت
- کادیلاک اینر‌اسپیس با حذف کامل فرمان و پدال برای تجربه سفر بدون راننده
آیا می‌توان یک خودروی کانسپت را خرید؟
پاسخ کوتاه به این سوال اینطور است که خیر، تقریباً همیشه نمی‌توان این خودروها را خرید. خودروسازان معمولاً به دلایل ایمنی، الزامات قانونی و مسائل اقتصادی، خودروهای مفهومی را نزد خود نگه می‌دارند و آنها را به فروش نمی‌رسانند.
