معنی 4×4 روی ماشین و تفاوت آن با پیکاپ چیست؟
اشتراک گذاری:
دنیای خودروها پر از ماشینهای متنوع است که نام و ویژگی هر کدام از آنها داستان متفاوتی دارد. مثلا همین عبارت کوتاه و کنجکاوکننده 4×4 که بر روی برخی خودروها وجود دارد حرف از ویژگی مهمی در ماشین میزند. معنی 4×4 روی ماشین این است که خودرو چهارچرخ محرک دارد، یعنی دو دیفرانسیل است. اما برخلاف یک خودروی AWD تنظیمات دیفرانسیل خودروی 4×4 به دست خود راننده انجام میشود.
تفاوت ویژگی 4×4 و پیکاپ بودن ماشین هم بسیار ساده است. پیکاپ به خودروهایی سنگین و عضلانی اطلاق میشود (چیزی مثل وانت، اما قدرتمندتر و بزرگتر از آن). این خودروها برای حمل بار به کار میروند و میتوانند دو دیفرانسیل، یا دیفرانسیل جلو و یا حتی دیفرانسیل عقب باشد. بنابراین 4×4 و پیکاپ دو مشخصه کاملا جدا برای تقسیمبندی خودروها هستند و ارتباط خاصی با یکدیگر ندارند.
در ادامه این مطلب اطلاعات بیشتر و جذابتری را درباره خودروهای 4×4، فرق این شاخص با AWD، و مشخصات یک خودروی پیکاپ و یک خودروی چهارچرخ محرک و… بررسی میکنیم.
تا انتها با مجله لوکانو همراه باشید
معنی 4x4 در ماشین چیست و مربوط به چه نوع خودرویی است؟
یکی از مهمترین معیارهایی که از آن برای دستهبندی خودروها استفاده میکنیم همین ویژگی 4×4 است که به آن 4WD نیز میگویند. این ویژگی اشارهای مختصر و مفید به دیفرانسیل و محور محرک خودرو دارد. به این معنی که محور محرک خودرو چهارچرخ متحرک است و نیرویی که موتور برای چرخش چرخها به آنها منتقل میکند بین هر چهارچرخ مساوی تقسیم میشود.
به عبارت سادهتر یک ماشین 4×4 با هر چهارچرخ خودش حرکت میکند و هر دو محور جلو و عقب آن فعال هستند؛ البته طبق تشخیص و تنظیم دستی راننده. بنابراین یک محور محور دیگر را نمیکشد یا آن را هول نمیدهد. این نوع از خودروها مزایای بهخصوصی دارند و معمولا برای رانندگی در مسیرهای ناهموار و آفرود، و یا حتی مناطقی با آبوهوایی که معمولا نامساعد، یخبندان و برفی است مورد استفاده قرار میگیرند.
تفاوت سیستم 4WD و AWD
این دو سیستم به ظاهر شبیه یکدیگر هستند اما دو تفاوت خیلی مهم دارند. هر دوی این سیستمها کاری میکنند که خودرو با همه چهارچرخ خودش حرکت کند. هر دو سیستم از نظر فنی بیانگر حالت دو دیفرانسیل اتومبیل هستند. اما تمایز آنها در نامشان شاید تا حدودی مشخص میشود. 4WD یا همان 4×4 بهمعنای چهارچرخ متحرک و AWD به معنای تمام چرخ متحرک است.
سیستم 4×4 بر این مبنا کار میکند که تنظیم دیفرانسیل و محور را به خود راننده واگذار کند. یعنی خود راننده میتواند برحسب شرایطی که در جاده دارد یا پیشبینی میکند، مشخص کند که الان خودرو باید از کدام محور بهره ببرد تا بهترین عملکرد را داشته باشد. بدینترتیب در سیستم 4×4 خود راننده تعیین میکند که دیفرانسیل عقب یا جلوی خودرو فعال باشد. اما این امر در یک خودروی AWD بهطرز متفاوتی تعیین میشود.
یک ماشین AWD قطعا ماشینی مدرن و پیشرفته است. چون در این ماشین واحد کنترل الکترونیکی یا ایسیو (ECU) است که تنظیم دیفرانسیل را برعهده میگیرد. ایسیو میتواند با برآوردی از اطلاعات انواعواقسام حسگرهای تعبیه شده بر روی بدنه و نواحی مختلف خودرو، درکی در سطح مطلوب و کاربردی از محیط و شرایط به دست بیاورد. سپس خودش تصمیم بگیرد که محور متحرک خودرو دیفرانسیل جلو باشد یا عقب.
مزایا و معایب دو سیستم در مقایسه با یکدیگر
هر دو سیستم مزایای خاص خودشان را دارند و باعث میشوند هر خودرویی با یکی از این دو ویژگی کاربردی متفاوت داشته باشد. بهطور معمول اگر در مناطقی زندگی میکنید که سطح مسیر شما در آنجا همیشه ناهموار و غیر استاندارد است، سیستم AWD برای شما گزینه ایدهآلی محسوب میشود. مثلا جادهای ساخته نشده است یا اینکه هوا مدام برفی، بارانی و سطوح همیشه یخ زدهاند.
اما اگر صرفا میخواهید از خودروی خودتان گاهی برای زدن به دل طبیعت و چالشهای آفرودی استفاده کنید، سیستم 4×4 به شما پیشنهاد میشود. چون این سیستم تنظیم محور متحرک را به خود شما میسپارد و خودتان میتوانید با سنجش شرایطی که دارید یکی از آن دو را انتخاب کنید، یا هر دو را به کار بگیرید.
مثلا ممکن است زمانی طولانی را بر یک مسیر هموار و صاف طی کنید. دراینصورت درست است که خودتان محور محرک را روی محوری به غیر از چهارچرخ تنظیم کنید. اینگونه خودروی شما سوخت بسیار کمتری میسوزاند. بنابراین مزیت اصلی یک خودروی 4×4 نسبت به خودروی AWD در این است که انتخاب محور محرک را بهطور منعطف برعهده راننده میگذارد.
فرق پیکاپ و ماشین 4×4
همانطور که اشاره کردیم معنی 4×4 روی ماشین این است که خودرو از هر چهارچرخ خودش برای حرکت استفاده میکند، تحت شرایطی که راننده این تنظیمات را اعمال کند. بنابراین عبارت 4×4 به محور محرک و دیفرانسیل خودرو اشاره دارد. اما پیکاپ ربطی به این مشخصه ندارد و خودش یک معیار جداگانه برای نقسیمبندی خودروها و مشخص کردن کاربرد آنهاست.
پیکاپ به نوعی کلاس بدنه اطلاق میشود و خودروهایی با این کلاس برای حمل بار مورد استفاده قرار میگیرند. یعنی خودروهایی که دو بخش ظاهری دارند؛ یک بخش کابین برای نشستن سرنشینان، و یک بخش دیگر که در عقب خودرو است و اتاق بار نامیده میشود. یک پیکاپ ممکن است دو دیفرانسیل و چهارچرخ محرک باشد، یا دیفرانسیل عقب، یا حتی جلو.
بدینترتیب شاخص پیکاپ و 4×4 ربطی به یکدیگر ندارند، اما در کنار یکدیگر خودرویی مقاوم و سرسخت آفرودی با قابلیت حمل بار میسازند.
